Tuesday, October 28, 2014

कसरी हुँदैछ एच एण्ड बी बिकास बैंकमा सुधार ?

गुड फर पेमेन्ट चेक काण्ड” ले समस्यामा परेको एच एण्ड बी बिकास बैंकको समस्या समाधानतर्फ उन्मुख भएकाले चाडै नै साधारणसभा गराई राष्ट्र बैंकले ब्यवस्थापन छाड्ने संकेत गरेको छ । 

एच एण्ड बी समस्यामा परेपछि राष्ट्र बैंकले व्यवस्थापन नियन्त्रणमा  लिदै गत जेठ १४ गते विष्णुमणी गौतमको संयोजकत्वमा तीन सदस्य व्यवस्थापन समिति खटाएको थियो । त्यस लगत्तै पुनरावेदन अदालतका पूर्व न्यायाधीश केशवप्रसाद मैनालीको संयोजकत्वमा पूर्व अतिरिक्त प्रहरी महानिरीक्षक नवराज ढकाल र वरिष्ठ चार्टर एकाउटेन्ट बालमुकुन्द ढुंगाना रहेको छानविन समितिले  गुडफर पेमेन्ट चेक काण्डको अनुसन्धान थालेको थियो । 
 
सो समितिले सेवाग्राहीको रकम जम्मा नभईकन चेक जारी गरेको अवस्था देखिएको, चेक जारी गर्ने तथा चेक धारण गर्नेबीच व्यवसायिक सम्वन्ध नदेखिएको ठहर गरेको थियो । सो बिकास बैंकको कुलेश्वर शाखाबाट निरज नेपाल लगायतका कर्मचारीको मिलेमतोमा भएको बिवादित कारोवार सम्बन्धमा पुनरावेदन अदालत पाटनको वाणिज्य इजलासमा मुद्दा चलिरहेको छ ।
 
यस काण्डमा तत्कालीन प्रमुख कार्यकारी अधिकृत जशोधा सैंजुलाई बर्खास्त, सञ्चालक समितिलाई निलम्बन  तथा केही कर्मचारीलाई सचेतदेखि विभागीय कारवाही गरिएको छ । 
व्यवस्थापन समितिका संयोजक गौतमले गुड फर पेमेन्ट चेक काण्ड छानविन समितिले औल्याए अनुसार  सुधारको कार्य अन्तिम चरणमा पुगेकाले बैंकको व्यवस्थापन चाडै निर्वाचित संचालक समितिलाई हस्तान्तरण गरिने बताउनुभयो ।
 
उहाँले बैंकको अबस्था सवल हुँदै गएको र आत्तिनुपर्ने अबस्था नरहेको भन्दै लगानीकर्तालाई आश्वस्त पार्नुभयो । गौतमले केही बचतकर्ताको रकम खातामा जम्मा नै नभएको बारेमा अनुसन्धान भईरहेको जनाऊ पनि दिनुभयो ।
 
चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासको समग्र वित्तीय अवस्था अध्ययन गर्दा बैंकको चुक्ता पुँजी रु.८९ करोड, निक्षेप ४ अर्व ८६ करोड, कर्जा तथा सापटी ४ अर्व १० करोड, कुल प्रोभिजन ९५ करोड २२ लाख रुपैयाँ रहेको संयोजक गौतमले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार यस अवधिको अपरिष्कृत खुद मुनाफा १ करोड १९ लाख रुपैयाँ रहेको छ । 
 
यसैगरी बैंकको तरलता पर्याप्त रहेको, बैंकको पुँजीकोष पर्याप्तता नेपाल राष्ट्र बैंकले तोके बमोजिम रहेको र अन्य वित्तीय सुचकांक समेत सन्तोषजनक रहेको हुँदा निक्षेपकर्ताको लगानी सुरक्षित भई विस्वासको वातावरण बन्दै गरेको गौतमको भनाई छ ।  

बीमा समूहमा खरिदकर्ताको किन पर्यो चाप ?

नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा सोमबार भएको कारोबारमा बीमा कम्पनीहरुले लगानीकर्ताको ध्यान खिचेको पाईएको छ । 

कारोबारमा आएका अधिकांश बीमा कम्पनीहरुको शेयर मूल्य बढ्नुका साथै उल्लेखनीय रकमको कारोबार भएको छ । नेप्सेमा ५ अंकको बढोत्तरी भई परिसुचक ९३५ पुगेकोमा बीमा समूह सुचक १०१ अंकले बढेको छ । कारोबार रकम पनि अघिल्लो दिनको तुलनामा दोब्बर भन्दा बढी भई ३३ करोड नाघेको छ । 
कारोबार रकममा बीमा तर्फ नेशनल लाईफको प्रबद्र्धक शेयर ३ करोड ५५ लाख ६९ हजार रुपैयाँमा कारोबार भयो भने नेपाल लाईफ, एशियन लाईफको पनि शेयर मूल्य बढेर उल्लेखनीय रकमको कारोबार गरे । त्यसैगरी गुँरास लाईफको प्रबद्र्धक शेयरको पनि ठूलो कारोबार भएको छ । 
सोमबार सोल्टी होटलको कारोबारले सबैलाई उछिनेर ४ करोड ७९ लाख रुपैयाँ बराबरको शेयर खरिद बिक्री भएको छ । सोमबार लघुवित्त कम्पनीहरुको पनि शेयर मूल्य बढेको छ । त्यस्तै टुरिजम  विकास बैंक, काष्ठमण्डप विकास बैंक, प्रुडेन्सियल ईन्स्योरेन्सका शेयर मूल्य घटे । यस दिन जलविद्युत, विकास बैंक र होटल समुह सूचक घटेका छन् । 
 
बीमामा आकर्शण किन ?
 
बाणिज्य बैंक र अरु समूहका कम्पनीको तुलनामा बीमा कम्पनीको संख्या तथा शेयर पूँजी कम रहेकाले माग र आपुर्तिको सन्तुलन कायम नहुँदा मूल्य घटबढ हुने गरेको छ । तर, तिहार लगत्तै शेयर बजारमा बीमाका शेयरप्रति आकर्शण बढ्नुको तर्कसंगत कारण देखिएको छैन् । कतिपय लगानीकर्ता निकट भविष्यमा बीमा क्षेत्रको पूँजी तथा कारोबार बृद्धि हुने आंकलनका आधारमा बीमातर्फ आकर्शित भएको पाईएको छ । 
 
बीमा क्षेत्रको तुलनामा बाणिज्य बैंक, जलविद्युत र लघुवित्तका कम्पनीहरुको आम्दानी बढी नै भए पनि बीमा कम्पनीहरुको शेयरमा लगानीकर्ताको आकर्शण बढ्नुमा हल्लाले पनि काम गरेको हुनसक्ने विष्लेषण गरिएको छ । बैंक तथा बित्तीय संस्थाले  क्रस होल्डिङ नहुने भएकाले  बीमाका शेयर उठाउंदा पनि माग र आपुर्तिको अबस्थामा फरक पर्न जाने भई शेयर मूल्य बढ्ने गरेको छ । 
अर्को तर्फ, उपेन्द्र महतोलगायतका ठूला लगानीकर्ता हालै बीमा क्षेत्रमा प्रबेश गरेकाले पनि धेरै लगानीकर्ताको ध्यान यसतर्फ तानिएको मान्न सकिन्छ । तर हल्लाका भरमा शेयर मूल्य माथि गएको बेला लगानी गर्दा साना लगानीकर्ता फस्ने संभावना पनि उत्तिकै भएकाले राम्रा कम्पनी छनौट गरेर लगानी गर्नु उचित हुने शेयर विश्लेषकहरु बताउंछन् । Mero Lagani

युवा किसानलाई बार्षिक ६ प्रतिशत ब्याजमा सस्तो ऋण, १ करोडसम्म ऋण पाईने

सरकारले नेपाली कृषि क्षेत्रमा युवा उद्यमीको सहभागिता बढाई विदेशिने क्रम रोक्न बार्षिक ६ प्रतिशत ब्याजमा ऋण उपलब्ध गराउने कार्यविधि जारी गरेको छ ।  

सरकारले सोमबार जारी गरेको युवा किसानलाई सस्तोमा ऋण उपलब्ध गराउने कार्यविधिमा  ६ प्रतिशत ब्याज दरमा ५ बर्षसम्मलाई सहुलियत ऋण उपलब्ध गराईने उल्लेख छ । यसरी ऋण लिन चाहने फर्मले बाणिज्य बैंकमा आबेदन दिएपछि सरकारले ब्याज अनुदान दिई सस्तोमा ऋण उफलब्ध हुनेछ । बाणिज्य बैंकलाई ६ प्रतिशत भन्दा बढी लागत ब्याज रकम सरकारले उपलब्ध गराउने छ । 
आबेदकले ऋण माग गर्दै कागजात पेश गरेपछि बाणिज्य बैंकहरुले ऋण दिने बारेमा निर्णय गर्नसक्ने छन् । यस्तो ऋण लिनका लागि २१ देखि ४५ बर्ष उमेर समुहका युवाहरु ह्ुनुपर्ने र उनीहरुले अधिकतम १ करोड रुपैयाँसम्म कर्जा ब्याज अनुदानमा पाउने छन् । 
सरकारले चालु आर्थिक बर्षको बजेट मार्फत युवा किसानलाई ६ प्रतिशत ब्याजमा सस्तो ऋण उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको थियो । गत असोजमा मन्त्रिपरिषदबाट सस्तो ऋण सम्बन्धी कार्यविधि पारित भए पनि सोमबारदेखि मात्र लागु भएको हो । ब्याज अनुदान राष्ट्र बैंकले उपलब्ध गराउने छ ।
सरकारी नीतिले रोजगारीका लागि युवा विदेशिने क्रममा कमी आउने र शिीक्षत युवा बेरोजगार कृषि क्षेत्रमा परिचालन भई उत्पादन बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ ।Mero Lagani
 

एनएमबी बैंकको खुद नाफामा बृद्धि, पहिलो त्रैमासमा १४ करोड कमायो

एनएमबी बैंकले चालु आर्थिक बर्षको पहिलो त्रैमासमा १४ करोड २७ लाख रुपैयाँ खुद नाफा गर्न सफल भएको छ । यो गत आर्थिक बर्षको सोही अवधिको तृलनामा ५ करोड रुपैयाँ बढी हो ।

बैंकले ब्याज आम्दानी र संचालन मुनाफा बढाएर खुद नाफामा बृद्धि गरेको देखिएको छ । २ अर्ब चुक्ता पूँजी रहेको बैंकको प्रति शेयर आम्दानी बार्षिकीकरण गर्दा २८ रुपैयाँ पुगेको छ । बैंकको प्रशासन खर्च भने बढेको छ ।
बैंकको निस्क्रिय कर्जाको अनुपात ०.५३ प्रतिशत,  प्रति शेयर सम्पतिको मूल्य १ हजार ५ सय ७ रुपैयाँ,  मुल्य आम्दानी अनुपात १७.७५ र प्रतिशेयर नेटवर्थ १६०.४४ रहेको छ । बैंकले २७ अर्ब ३५ करोड निक्षेप संकलन गरी २१ अर्ब ११ करोड ऋण परिचालन गरेको छ । पाथीभरालगायतका  क्षेत्रीयस्तरका विकास बैंकहरुलाई मर्ज गर्ने क्रममा रहेकाले एनएमबीको शेयर कारोबार हाल रोक्का रहेको छ ।